1. ACT 4214
PENGURUSAN KEWANGAN ISLAM
TAJUK:
PERBEZAAN PELABURAN DALAM
PASARAN MODAL ISLAM DENGAN
PASARAN MODAL KONVENSIONAL
ISI KANDUNGAN
Muka Surat
1. Pengenalan 3
1.1 Objektif Pasaran Modal Islam 4
1.2 Asas Pasaran Modal Islam 5
1.3 Malaysia di Barisan Depan Pembangunan Pasaran Modal Islam 5
2. Konsep dan Teori Syariah bagi Pelaburan dalam Pasaran Modal Islam 6
2.1 Panduan Syariah dalam Pasaran Modal Islam 6
2.2 Prinsip Syariah dalam Saham 7
2.3 Prinsip Syariah dalam Bon Islam 9
2.4 Prinsip Syariah dalam Unit Amanah Islam 10
3. Kajian Lepas 10
4. Metodologi 14
5. Hasil dan Perbincangan 14
5.1 Perbezaan di antara Pelaburan Pasaran Modal Islam dengan
Konvensional 14
1

2. 5.2 Majlis Penasihat Syariah (MPS) dan Suruhanjaya Sekuriti (SC) 17
5.3 Bursa Malaysia 18
5.4 Indeks Syariah Kuala Lumpur (KLSI) 18
5.5 Indeks Komposit Kuala Lumpur (KLCI) 19
5.6 Panduan Syariah bagi Pelaburan dalam Sekuriti
Tidak Patuh Syariah 19
5.7 Cabaran Pelaburan Islam 21
6. Kesimpulan 22
7. Bibliografi 23
1.0 Pengenalan
Pelaburan dikenali sebagai istithmar merupakan aktiviti yang digalakkan oleh
Islam kerana ia adalah nadi kepada kemajuan umat Islam. Palaburan adalah aktiviti
perletakan modal yang bertujuan membiaya suatu projek, pelabur akan berkongsi
keuntungan dan menangguh kerugian dalam usaha pelaburan. Konsep syirkah1 atau
pensyarikatan adalah berasaskan kepada konsep pelaburan. Namun, pelaburan
konvensional adalah melalui cara dan skima yang tidak dibenarkan oleh syariah iaitu
pinjaman berasaskan riba serta bon dan nota konvensional.
Pelaburan Islam hanya wujub melalui kontrak musyarakah dan mudarabah. Dari
segi pelaburan pasaran modal konvensional, mereka tidak pernah mengambil kira
persoalan halal dan haram pelaburan itu daripada sudut pandangan Islam. Di mana, dari
sudut pelaburan pasaran modal Islam punya pelaburan perlu halal di sisi syarak.
Pelaburan dalam pasaran sekuriti syariah dibenarkan sekiranya pelaburan dibuat
diluluskan oleh Majlis Penasihat Syariah (MPS) dan Suruhanjaya Sekuriti (SC). Majlis
Penasihat Syariah menjauhi segala larangan yang telah ditetapkan oleh Allah dalam
aktiviti sebagai seorang Khalifah.
Ciri-ciri pelaburan Islam adalah aktiviti pelaburan mesti halal dan dibenarkan oleh
syariah. Modal mesti disediakan oleh salah seorang atau kedua-dua pihak dalam
perkongsian berdasarkan kontrak dengan bentuk tunai sebagai modal dan jika dalam
2

3. bentuk aset ia mestilah dinilai berdasarkan nilai semasa. Selain itu, keuntungan2 tidak
boleh ditetapkan dalam jumlah tertentu dan mesti dalam bentuk peratus atau bahagian.
Menurut Pang (1997), sesebuah pasaran modal yang cekap dan berkesan adalah
penting untuk pembangunan kewangan dan ekonomi sesebuah negara. Dana yang
diperlukan untuk pembangunan negara, pelaburan modal dan pembiayaan adalah
melibatkan amaun yang besar dan bagi tempoh jangka panjang. Oleh itu, pasaran modal
memainkan peranan bagi penyelesai masalah ini dengan wujubnya sebuah pasaran modal
yang berdaya saing. Pasaran Modal Islam di Malaysia pada hari ini wujud seiring dengan
pasaran modal konvensional menggunakan prasaran yang sama dan merancakkan lagi
pembangunan ekonomi negara.
__________________________________
1 pensyarikatan merangkumi shirkah al-inan, shirkah al-mufawadah, mudarabah, muzaraah dan musaqah. Di mana al-inan yang berdasarkan
shirkah al-mal adalah dikenali sebagai musyarakah pada zaman ini.
2 ditakrif sebagai peningkatan kepada jumlah modal.
Komponen dan aktiviti Pasaran Modal Islam adalah berpandukan kepada
perundangan Islam dan Syariah yang lahir daripada sumber yang muktabar dan diperakui
oleh para ulama fikah. Komponen dan aktiviti Pasaran Modal Islam merangkumi produk,
instrument dan operasi yang dilaksanakan dan dipadankan dengan prinsip-prinsip Syariah.
Tambahan pula, peranan penasihat Syariah seperti para ulama yang berpengetahuan dan
berpengalaman dalam bidang fiqh muamalat3 (kewangan Islam) adalah penting bagi
mewujudkan satu tahap keyakinan dalam kalangan peserta pasaran terutama yang
beragama Islam.
Pasaran modal Islam terdiri daripada pasaran hutang iaitu bon atau sekuriti hutang
oleh kerajaan dan korporat serta pasaran ekuiti iaitu saham dan amanah saham oleh
korporat (Noordin, Yahya & Sarif, 2004). Kini terdapat pelbagai produk pasaran modal
tersedia bagi pelanggan yang ingin melabur dan berurus niaga dalam pasaran modal Islam.
Suruhanjaya Sekuriti sebagai sekuriti yang menepati prinsip syariah dan dikategorikan
halal dari sudut syarak untuk dilanggani. Majlis Penasihat Syariah telah menetapkan
beberapa kriteria yang menyebabkan sesuatu sekuriti tidak disenaraikan dalam senarai
sekuriti lulus Syariah. Syarikat yang mempunyai operasi utama yang berteraskan riba
seperti yang diamalkan di institusi perbankan konvensional adalah terkeluar daripada
senarai ini.
3

4. 1.1 Objektif Pasaran Modal Islam
Pembangunan dan perkembangan pasaran modal Islam merupakan tuntutan
semasa berasaskan kesedaran yang tinggi dalam kalangan umat Islam. Suruhanjaya
Sekuriti (SC) telah mengaturkan beberapa langkah mematuhi kehendak Syariah. Antara
langkah yang diambil ialah menyediakan prasarana penting seperti mewujudkan sebuah
badan penasihat Syariah di peringkat (MPS). Kewujudan PMI membuka peluang kepada
umat Islam untuk menjana modal seberapa banyak yang mungkin. Semakin besar modal
digemblingkan, semakin kukuh kedudukan ekonomi dan sekaligus dapat membantu
_______________
3. Surah Al-Mulk ayat 15: Dialah yang menjadikan bumi bagi kamu mudah digunakan, maka berjalanlah di merata-rata ceruk
rantau dan makanlah daripada rezeki yang dikurniakan oleh Allah s.w.t dan ingatlah kepada Allah s.w.t jualah (tempat kembali
kamu) di bangkitkan (maka hargailah nikmatnya dan takutilah kemurkaanya
pembangunan ekonomi umat Islam secara terancang dan bersepadu serta bersih daripada
unsur-unsur riba, judi, gharar dan perkara lain yang ditegah oleh Islam.
1.2 Asas Pasaran Modal Islam
Kewujudkan PMI dianggap masih baru berbanding sistem perbankan Islam yang
telah bertapak di negara ini sejak penubuhan Bank Islam Malaysia Behad pada 1983 dan
Syarikat Takaful pada tahun 1984. Bagi Skim Perbankan Islam dan Takaful yang
menerapkan prinsip- prinsip Syariah dalam urus niaga mereka secara langsung
merangsang perkembangan PMI. Walaupun PMI dianggap baru tetapi hakikatnya, falsafah
dan prinsip mengenai PMI sudah digariskan dalam al- Quran dan al-Sunah sebagai
gedung khazanah yang belum dikembang.
Dalam Al- Quran dan al-Sunnah terdapat perintah, larangan dan panduan bagi
umat manusia dalam membentuk ekonomi yang adil dan saksama. Dalam kedua-dua
sumber ini telah menjadi teras rujukan dalam membentuk dan memajukan PMI sama ada
dari sudut konsep, instrumen ataupun peraturan. Unsur-unsur larangan seperti riba4, judi
dan gharar yang teguh oleh Islam menjadi asas penting sebagai sempadan dalam menilai
dan menentukan sesuatu produk atau instrument PMI.
4

5. 1.3 Malaysia di Barisan Depan Pembangunan Pasaran Modal Islam
Malaysia terdapat pasaran modal Islam yang beroperasi selari dengan pasaran
kewangan konvensional. Malaysia merupakan satu-satunya negara di dunia yang telah
merumuskan garis panduan yang eksklusif untuk industri saham amanah, yang pada
sebahagiannya mencakupi prinsip- prinsip Syariah sebagai alternatif. Untuk memajukan
perkembangan pasaran modal Islam di Malaysia, Suruhanjaya Sekuriti telah menubuhkan
Majlis Penasihat Syariah.
Majlis Penasihatan Syariah Suruhanjaya Sekuriti merumuskan satu senarai criteria
_________
4. an-Nisaa:29. “Hai orang-orang yang beriman, janganlah kamu saling memakan harta sesamamu dengan jalan yang batil…”
Ar-Ruum:39. “Dan, sesuatu riba (tambahan) yang kamu berikan agar dia menambah pada harta manusia, maka riba itu tidak
menambah pada sisi Allah. Dan, apa yang kamu berikan zakat yang kamu maksudkan untuk mencapai keridhaan Allah, maka
(yang berbuat demikian) itulah orang-orang yang melipatgandakan (pahalanya).”
sebagai garis panduan untuk mengklasifikasikan syarikat sebagai sekuriti yang diluluskan.
Majlis Penasihat Syariah memulakan satu usaha penting untuk mengkaji semula kegiatan
semua syarikat yang tersenarai di BSKL. Objektifnya ialah untuk akhirnya menubuhkan
satu senarai syarikat yang kegiatannya berharmoni dengan prinsip- prinsip Syariah.
Malaysia seharusnya bersedia secara strategik untuk menghadapi cabaran menawan dana
antarabangsa. Kejayaan usaha begini akan memberi kecairan dan lebih penting untuk
mendorong pertumbuhan baru dalam sektor pasaran kewangan ini.
2.0 Konsep dan Teori Syariah bagi Pelaburan dalam Pasaran Modal Islam
2.1 Panduan Syariah dalam Pasaran Modal Islam
Dalam panduan Syariah dalam PMI adalah untuk memastikan setiap instrument
dan peraturan yang diperkenalkan mematuhi kehendak Syariah. Terdapat dua asas penting
dalam panduan Syariah yang merangkumi asas umum dan asas khusus menjadi rujukan.
Asas- asas umum terdiri daripada riba, judi, dan gharar. Manakala asas khusus ialah
terdiri daripada prinsip al- tanajusy (penipuan yang dilakukan bertujuan menaikan harga
tawaran), tadlis al-‘aib (penipuan tehadap kualiti barangan), al- khilabah (tipu daya dalam
urus niaga) dan al- khiyanah (penipuan pada kadar modal).
5

6. Panduan syariah bagi asas umum adalah melarang aktiviti riba. Riba mengikut
bahasa Arab adalah bermaksud “sesuatu yang bertambah”. Contoh, apabila sampai tempoh
yang dijanjikan dan pembeli tidak dapat membayar hutangnya, penjual akan
memanjangkan tempoh dengan ditambah jumlah hutang yang perlu dibayar. Di mana,
riba terbahagi kepada dua kategori iaitu riba qurudh (riba yang berlaku melalui hutang
atau pinjaman) dan riba buyu (riba yang berlaku melalui jual beli).
Judi dalam bahasa Arab disebut sebagai qimar atau maisir yang bermaksud aktiviti
yang melibatkan pertaruhan. Pihak yang menang mengambil semua pertaruhan dan pihak
yang kalah akan kehilangan benda. Bagi larangan aktiviti yang mempunyai unsur gharar
yang ditakrifkan sebagai ketidakpastian atau penipuan ketika melakukan akad jual beli. Ia
juga merujuk sama ada kepada barangan yang tidak pasti wujud atau harga yang tidak
pasti atau penipuan terhadap harga atau sifat barang jualan. Islam menolak jual beli seperti
ini kerana ia mempunyai unsur penipuan.
Gharar mempunyai dua kategori iaitu gharar yasir (dengan kadar sedikit) dan
gharar fahisy (dengan kadar yang melampau). Gharar yang ditegah mengikut prinsip
Syariah ialah gharar fahisy kerana ia boleh memberi kesan kepada kesahihan sesuatu
akad. Kaedah ini diterima pakai oleh para ulamak fikah kerana untuk membasmi dan
manjamin pasaran bebas daripada gharar secara total adalah rumit. Oleh itu, gharar yasir
dianggap sebagai unsur yang tidak mencacatkan pasaran.
Syariah khusus dalam PMI terdiri daripada prinsip al-tanajusy, tadlis al-‘aib, al-
khilabah dan al-khiyanah. Dalam larangan aktiviti al-tanajusy merujuk kepada
persepakatan secara senyap antara penjual dan pembeli supaya pembeli tersebut
menunjukkan keinginan membeli dengan membayar harga lebih tinggi.
Larangan aktiviti tadlis al-aib adalah seperti kegiatan menyembunyikan kecacatan
yang terdapat pada barang jualan yang sengaja dilakukan oleh penjual. Al- khilabah ialah
suatu bentuk tipu daya sama ada dengan perbuatan atau perkataan yang dilakukan oleh
salah seorang daripada pihak yang berakad jual beli dengan tujuan menarik minat pihak
lain untuk melakukan akad jual beli. Akhirnya, aktiviti al-khiyanah merujuk kepada
penipuan dalam menyatakan kadar sebenar modal yang telah digunakan dalam membeli
barangan.
6

7. 2.2 Prinsip Syariah dalam Saham
Perkataan “saham” diambil dari istilah Arab iaitu Al- Sahm yang bererti ekuiti atau
milik seseorang di dalam sesebuah syarikat. Menurut Muhammad Kamal ‘Atiyah’ (1992:
98), majoriti fuqaha’ Islam mengharuskan saham berasaskan kepada syarikat saham
bersama kerana syarak mengharuskan penanaman modal sama ada sama nilainya atau
tidak dalam kalangan rakan kongsi.
Sebuah syarikat berhad boleh menerbitkan saham yang berlandaskan Syariah
dengan menggunakan konsep mudharabah atau musyarakah. Oleh itu, hak dan
tanggungjawab bagi seorang pemegang saham juga berlandaskan kepada Syariah.
Mengikut prinsip mudharabah, pemegang saham Islam mempunyai hak dalam pengurusan
atau bersuara (management control or voting right). Keuntungan akan dibahagikan
berdasarkan peratusan saham (proportion of shareholding) yang dipegang
oleh pemegang saham dalam syarikat itu. Bagi kes kerugian, pemegang saham akan
menanggung segala kerugian.
Islam juga menyediakan banyak kaedah urusniaga dan pelaburan yang dihalalkan
oleh syarak. Terdapat dua jenis muamalah iaitu Mudharabah dan Musyarakah. Kedua-
dua jenis muamalah ini memainkan peranan yang penting terutamanya di dalam institusi-
institusi kewangan Islam kerana ia berasaskan perkongsian modal. Modal merupakan inti
kepada pelaburan, orang ramai dan institusi kewangan menyediakan modal bagi
membantu syarikat beroperasi.
Lazimnya, sesebuah institusi kewangan Islam menggunakan modal yang
terkumpul di dalam bank untuk tujuan pelaburan berasaskan konsep akad perkongsian.
Musyarakah lebih dikenali sebagai syarikat. Secara umum, syarikat adalah akad
perkongsian di antara dua orang ataupun lebih dengan setiap pihak menyumbangkan
modal dan keuntungan yang dibahagikan sesama mereka. Contohnya Syarikat al-Enan
merupakan gabungan modal atau perkongsian modal pemegang-pemegang saham untuk
melaksanakan sesuatu projek. Keuntungan projek tersebut dibahagikan mengikut
peratusan yang dipersetujui, manakala kerugian akan beban bersama oleh pemegang
saham berdasarkan peratusan yang disetujui.
Mudharabah atau perkongsian untung ialah perjanjian perkongsian dengan modal
disalurkan oleh satu pihak, sementara pihak lain pula menyalurkan usaha. Contohnya,
7

8. pehak empunya modal menyerahkan modalnya kepada pengusaha untuk diusahakan di
dalam sesuatu kegiatan pelaburan. Keuntungan dibahagikan mengikut persetujuan
bersama seperti nisbah 30:70, 40:60 dan sebagainya. Jika berlaku kerugian maka ia akan
ditanggung oleh pihak pemodal sahaja dan mengusaha rugi dari sudut masa pengendalian
kerja kecuali kerugian itu berpunca daripada kecuaian pihak pengusaha sendiri.
Pelaburan dalam konsep mudharabah bertujuan merapatkan jurang pedapatan di
antara golongan kaya dengan golongan miskin. Orang miskin yang mungkin mempunyai
kepakaran akan dibantu dalam muamalah mudharabah dalam bentuk perkongsian modal.
Dalam ekonomi, orang miskin kurang mempunyai modal maka menjadi pengusaha dalam
projek, manakala pemodal terdiri daripada orang kaya.
Matlamat muamalah pelaburan mudharabah ialah untuk mewujudkan kerjasama di
antara kedua- dua golongan iaitu pengusaha dan pemodal. Bagi menjalankan sesuatu
kegiatan ekonomi. Kegiatan begini dapat mengelakkan berlaku pembekuan modal yang
tidak digalakkan dalam Islam dan ekonomi. Selain itu, kegiatan ini dapat memanfaatkan
sepenuhnya kepakaran orang yang mahir dalam bidang-bidang tertentu. Gabungan ini
dapat membantu pertumbuhan ekonomi negara.
Berdasarkan kepada hakikat tersebut, jelaskan dalam muamalah pelaburan Islam,
faktor- faktor seperti tawhid, kerjasama, keadilan, keihsanan dan lain- lain merupakan
titik- tolak dan asas yang menjadi dasar kepada keseluruhan operasi. Hakikat ini adalah
berlainan daripada konsep pelaburan konvensional kerana keuntungan merupakan motif
utama dalam operasinya, maka adalah bertentangan dengan syarak.
2.3 Prinsip Syariah dalam Bon Islam
Menurut Noordin, Yahya dan Sarif (2004), bon Islam diterbitan dengan
menggunakan beberapa prinsip Syariah yang berbeza. Mengikut prinsip berpandukan
dengan fiqh muamalat dalam islam, prinsip adalah berbentuk pembiayaan hutang seperti
al-bithaman ajil dan murabahah atau pembiayaan ekuiti seperti musyarakah dan
mudarabah. Bon mudarabah ialah bon yang diterbitkan oleh mudarib atau pengusaha
untuk mendapatkan dana daripada sahib al-mal atau pelabur dan pemodal yang akan
berkongsi keuntungan selepas tempoh matang bon tersebut. Bon Al-Murabahah dan Al-
Bay Bithman Ajil merupakan intrumen pembiayaan hutang di mana pembiaya akan
8

9. membeli aset yang diperlukan oleh seseorang dan menjualnya pada harga kos asal dan
margin keuntungan tetapi ia berbeza dari segi tempoh pembayaran iaitu jangka masa
pendek bagi bon Al-Murabahah dan jangka masa panjang bagi bon Al-Bay Bithaman Ajil.
Namun, transaksi jual beli sijil hutang (bay al-dayn) yang berlaku semasa pihak pembiaya
menjual sijil hutang kepada pelabur lain sebelum sampai tempoh matang dengan nilai
diskaun atau nilai par hanya diterima oleh institusi kewangan Islam di Malaysia sahaja dan
tidak bagi negara Timur Tengah disebabkan percanggahan pendapat.
Bon ijarah merupakan kontrak jualan faedah atau perkhidmatan di antara pemilik
aset (lessor) dan pengguna aset (lessee) berdasarkan persetujuan kadar yang dikenakan.
Penerbit bon akan menjual aset kepada pembiaya melalui perjanjian pembelian aset dan
pembiaya akan menyewa aset melalui kontrak ijarah. Pertukaran hak milik akan
dilakukan semasa jumlah bayaran sewa sama dengan nilai aset. Selain itu, pembiaya
mempunyai hak milik aset sepanjang tempoh penyewaan dan boleh menjual kepada
pelabur. Ini adalah berbeza dengan prinsip al-murabahah dan al-Bay Bithaman Ajil yang
akan menghasilkan sijil hutang (syahadah al-dayn) dan jual beli hutang (bay al-dayn).
Bon Istisna merupakan kontrak pemerolehan barangan melalui tempahan dengan
pembayaran secara berperingkat mengikut tahap penyempurnaan barangan yang ditempah.
Penerbit bon akan memeterai kontrak istisna dengan kontraktor untuk menyiapkan sesuatu
aset atau projek dan kemudian syarikat penerbit akan menjual kepada pembiaya namun
penerbit bon masih memegang hak milik. Seterusnya pembiaya menjual semula kepada
penerbit bon dengan harga yang lebih tinggi. Syarikat akan menerbitkan bon istisna
sebagai bukti.
Prinsip musyarakah merupakan tatacara perjanjian (partnership arrangement)
antara dua atau lebih pihak yang memasukkan modal dalam bentuk wang tunai atau usaha
untuk menjalankan perniagaan kewangan (finance a business venture). Keuntungan akan
dibahagikan mengikut nisbah pembahagian keuntungan yang dipersetujui awal manakala
kerugian akan dikongsi mengikut asal modal yang disertai (basis of equity participaton).
Bon musyarakah ialah bon yang diterbitkan oleh seseuah syarikat untuk menjalankan
sesebuah perusahaan dengan pembeli bon menjadi rakan kongsi dalam perusahaan di
mana mereka akan berkongsi keuntungan dan kerugian.
9

10. Prinsip Qardh Hasan merupakan kontrak berasaskan kebajikan sosial atau
memenuhi keperluan kewangan peminjam dalam jangka masa pendek. Amaun yang
dibayar balik oleh peminjam perlu sama dengan amaun pinjaman. Walau bagaimana,
bayaran balik boleh lebih daripada amaun pinjaman tetapi ia tidak boleh dinyatakan atau
dijanjikan dalam kontrak.
Prinsip Bai Inah merupakan satu transaksi di mana penjual akan menjual dan
membeli balik sesuatu aset yang sama. Penjual akan menjual asett kepada pembeli dalam
bentuk pembayaran ansuran (deffered payment) dan beli balik aset secara tunai dengan
harga yang lebih rendah daripada harga jualan.
2.4 Prinsip Syariah dalam Unit Amanah Islam
Dana unit amanah Islam adalah wajib melabur dalam portfolio halal dan pelaburan
yang berlandaskan prinsip Syariah. Portfolio halal merujuk kepada tidak melabur syarikat
yang menjalankan aktiviti haram dengan aktiviti, produk dan perkhidmatan konvensional,
perjudian, minuman keras dan makanan tidak halal. Kontrak wakalah akan terbentuk
antara pelabur dengan pengendali unit amanah. Yuran perkhidmatan 1.5% daripada nilai
bersih aset dana5 tersebut akan dikenakan bagi pengendali dana unit amanah. Manakala,
kontrak mudarabah juga digunakan di mana keuntungan akan dikongsi bersama daripada
pelaburan dalam pasaran saham dan juga pasaran kewangan Islam di antara mereka
dengan para pelabur.
Prinsip asas yang digunakan oleh perniagaan dana unit amanah adalah keuntungan
bagi pemegang amanah adalah dalam bentuk dividen. Terdapat perbezaan di antara al-
inan dan al-musahamah. Dalam kontrak al-inan adalah antara pihak pelabur itu sendiri di
mana dalam kontrak al-musahamah adalah antara pihak pelabur dengan pengurus dana.
Dalam al-musahamah, pengurus boleh merupakan salah satu pelabur dalam dana unit
amanah ataupun tidak dengan mendapat bayaran sebagai ganjaran atas pengurusan dana
itu dan tidak akan mendapat sebarang keuntungan daripada aktiviti jika pengurus dana
bukan pelabur dana itu. Konsep al-wadiah yad dhamanah juga diterapkan dalam unit
amanah islam yang merujuk kepada jaminan dan keselamatan. Selain itu, konsep al-bai
yang merujuk kepada transaksi jual dan beli. Penjualan boleh dalam bentuk tunai atau al-
bithaman ajil yang merujuk kepada tangguhan pembayaran (deferred payment).
10

11. 3.0 Kajian Lepas
Pelan Induk Pasaran Modal yang dilancarkan pada tahun 2001 telah menyediakan
rangka kerja pembangunan pasaran modal Malaysia dengan usaha meningkatkan daya
saing pasaaran modal Malaysia dan menyediakan mekanisme untuk mengembleng dana
bagi memenuhi keperluan ekonomi.
Menurut Zainal dan Yusof (2008), pasaran modal adalah pasaran bagi asset
____________________
5. Daud, B.M. (2002). Prinsip-prinsip Islam dalam Sektor Pelaburan. Kuala Lumpur: Institut Kefahaman Islam Malaysia
kewangan jangka panjang di mana tempoh matangnya melebihi satu tahun yang terdiri
daripada semua intrumen hutang dari kerajaan dan swasta, dan saham-saham korporat
yang tidak mempunyai tempoh matang yang tetap serta niaga hadapan komoditi.
Pasaran modal Islam merupakan sebuah pasaran yang menjalankan aktiviti-aktiviti
sama seperti pasaran modal konvensional tetapi mengaplikasikan prinsip-prinsip Syariah
dalam urusniaga serta bebas daripada unsur-unsur seperti kesamaran (gharar) riba,
perjudian (Zainal & Yusof, 2008).
Pasaran modal Islam memainkan peranan pelengkap kepada sistem perbankan
Islam dalam memperluaskan pasaran kewangan Islam di Malaysia dengan berfungsi
sebagai sebuah pasaran yang sehaluan dengan pasaran konvensional bagi para pengguna
dan penyelia modal. (Zainal & Yusof, 2008).
Menurut Bacha 2002, terdapat lima prinsip dalam pembentukan pasaran modal
islam iaitu mencegah pengamalan riba, perkongsian risiko, menghindarkan perkara
spekulasi secara berleluasa, persamaan akad dengan kontrak yang dinyatakan dan segala
aktiviti perlu berpandukan dengan syarak. Kajian oleh Rahim, Janor, Yusof dan Sapian
(2008) mencadangkan perkaitan yang lemah antara pasaran saham Islam dengan pasaran
yang sedia ada akan memberi manfaat kepada pelabur dalam meningkatkan portfolio.
Perkembangan pasaran modal Islam dapat dibukti dengan pertambahan bilangan
sekuriti lulus Syariah meningkat kepada 722 sekuriti atau 81% daripada jumlah tersenarai
di Bursa Saham Kuala Lumpur (BSKL) berbanding dengan 684 sekuriti atau 80%
daripada jumlah sekuriti tersenarai pada tahun sebelumnya (Laporan Tahunan
Suruhanjaya Sekuriti 2003).
11

12. Menurut Ibrahim, instrument kewangan Islam yang digunakan dalam menjalankan
aktiviti pelaburan dan pembiayaan boleh dibahagikan kepada pembiyaan ekuiti dan
pembiayaan hutang. Pembiayaan ekuiti pula dibahagikan kepada dua bahagian iaitu Al-
Musyarakah dan Al-Mudarabah. Pembiayaan hutang pula terdapat Al-Murabahah, Al-
Istisna, Al-Ijarah dan Al-Bai Bithaman Ajil.
Menurut Laporan Tahunan Suruhanjaya Sekuriti 2003, bon Islam yang diluluskan
oleh Suruhanjaya Sekuriti adalah berdasarkan pelbagai prinsip Syariah. Setakat tahun
2003, kebanyakkan bon Islam diluluskan berdasarkan hukum jualan ansuran tertunda (bai
bithaman ajil) iaitu terdapat 21 terbitan yang bernilai RM4.9 bilion. Sebanyak 31 bon
Islam yang diluluskan bernilai RM12 bilion adalah berdasarkan pesanan belian selari
(istisna). Seterusnya, 9 terbitan yang bernilai RM1.5 bilion atau 12.7% yang diluluskan
berdasarkan murabahah.
Bagi unit amanah dalam pasaran modal pula, jumlah bagi bilangan unit amanah
yang dilancarkan pada tahun 2009 adalah 547 dimana 397 adalah unit amanh
konvensional dan 144 adalah unit amanah berasaskan Syariah. Sehingga bulan Januari
2010, jumlah bilangan unit amanah telah meningkat kepada 548 dimana unit amanah
konvensional meningkat kepada 402 dan 146 bagi unit amanah berasaskan Syariah
(Suruhanjaya Sekuriti Malaysia). Namun, Fauziah, Suhaimi dan Lai (2002) telah
mencadangkan pelabur digalakkan memilih dana-dana amanah yang sudah lama di paaran
dan saiz dana yang lebih besar untuk mendapat pulngan yang lebih tinggi.
Menurut Laporan Tahunan Bank Negara Malaysia 2003, pasaran bon ialah subset
kepada pasaran modal di mana bon akan diurusniagakan bagi tujuan pembiyaan projek
baru, pembiayaan semula, penstrukturan semula syarikat dan penyatuan atau
pengambilalihan syarikat. Islamic Finance Bulletin 2004 mendefinisikan bon Islam
adalah tidak melibatkan unsur riba dalam transaksinya seperti dalam transaksi bon
konvensional.
Menurut al-Qaradawi (1982), bon merupakan satu perjanjian bertulis yang dibuat
oleh bank, syarikat atau kerajaan kepada pemegang bon bagi tempoh yang tertentu ke atas
hutang yang diberikan olehnya dan merujuk kepada faedah tertentu. Selain itu, istilah
persuratan daripada Rosalan (1993) menyatakan bon ialah satu surat jaminan iaitu syarikat
yang mengeluarkan sijil bon akan memberi jaminna kepada pemegang bon untuk
12

13. membangunkan faedah secara berkala di mana bon adalah satu kontrak antara syarikat
pelabur dan para pelabur. Manakala, bon sebagai satu pengesahan sijil pernyataan hutang
dan nota janji hutang jangka panjang syarikat pengeluar atau kerajaan yang memberi
jaminan berkontrak untuk membayar faedah secara tetap dan berkala serta membayar
balik wang pokok kepada pemegang bon semasa perakhiran tempoh matang.
Menurut Muhammad, kebanyakan sarjana berpendapat bon konvensional adalah
tidak diharuskan kerana mengandungi unsur riba iaitu riba nasi’ah yang berlaku semasa
faedah dikenakan ke atas penangguhan bayaran hutang. Antara mereka yang menyokong
fahaman ini ialah Ali al-Khaff, Muhammad Sayyid tantawi, Sheikh Muhammad ‘Abduh,
Ahmad Shalabi dan Abd al-Wahhab.
4.0 Metodologi
Untuk mengetahui perbezaan antara pelaburan pasaran modal Islam dengan
Konvensional, beberapa data sekunder telah digunakan oleh ahli kumpulan kami dalam
menjalankan dan membuatkan kertas kerja ini. Data sekunder diperolehi daripada buku-
buku rujukan, majalah, dan jurnal di perpustakaan UPM serta maklumat-maklumat
daripada laman web.
Data Sekunder
Data sekunder merupakan maklumat yang sedia untuk beberapa tujuan lain. Data
ini dapat diperolehi daripada kajian lepas oleh pekaji yang lain, berita-berita surat khabar
daripada laman web, artikal internet, buku rujukan daripada perpustakaan yang bertajuk
“Satu Pengenalan tentang Gelagat Perubahan Harga Saham dan Maklumat Asas Bursa
Saham Kuala Lumpur”, “Sistem Kewangan Islam dan Pelaksanaannya Di Malaysia” dan
sebagainya. Maklumat-maklumat di internet seperti laman web bagi Wikipedia Bahasa
Melayu, Suruhanjaya Sekuriti Malaysia, penulis forum dan sebagainya. Selain itu, kami
juga dapat mencari majalah Dewan Ekonomi untuk menjadikan rujukan kami dalam kertas
tugasan ini.
5.0 Hasil dan Perbincangan
13

14. 5.1 Perbezaan di antara Pelaburan Pasaran Modal Islam dengan Konvensional.
Pasaran Modal Islam Pasaran Modal Konvensional
Ditubuhkan pada tahun 1997 Ditubuhkan pada tahun 1937
Pasaran Modal Islam berpandukan kepada Merujuk kepada sebuah pasaran yang
perundangan Islam atau prinsip-prinsip Syariah menyediakan satu platform pelaburan
yang lahir daripada sumber yang muktabar iaitu dan pembiayaan jangka panjang.
Al Quran dan Sunnah serta sumber fiqh yang
telah dihasilkan oleh cendiakawan-cendiakawan
ulung silam.
Fungsi Fungsi
Menyumbang kepada pertumbuhan ekonomi Menyumbang kepada pertumbuhan
negara. ekonomi negara dengan
Ia juga berfungsi sebagai pasaran yang sehaluan memperangsangkan pendapatan individu
dengan pasaran modal konvensional bagi para dan juga perniagaan.
pengguna dan penyedia modal, dan telah
memainkan peranan lengkap kepada sistem
perbankan Islam dalam memperluaskan pasaran
kewangan Islam di Malaysia.
(Perbankan Islam Di Malaysia)
Terdiri dari 2 pasaran utama iaitu pasaran bon Contohnya di BSKL, terdapat beberapa
atau ‘sukuk’ (sekuriti hutang swasta Islam atau pasaran iaitu pasaran bon, pasaran
IPDS) dan pasaran ekuiti atau pasaran saham. sekuriti dan pasaran derivatif. Pasaran
Contoh pasaran ekuiti Islam adalah seperti derivatif adalah tempat
sekuriti patuh Syariah, dana amanah Islam, diperdagangankannya surat-surat
REITs Islam dan Indeks Islam. Pasaran bon berharga yang nilainya didasarkan aset
Islam adalah seperti sekuriti Islam berpendapatan yang mendasarinya.
tetap, sukuk ijarah, musyarakah dan mudharabah,
dan sekuriti Islam bersandarkan asset.
Mengaplikasikan perundangan Islam dalam i. Perkhidmatan kewangan yang
urusniaga pasaran modal di mana pasaran adalah berteraskan riba (faedah);
bebas daripada penglibatan aktiviti yang dilarang ii. Perjudian;
Islam serta bebas daripada unsur-unsur seperti iii. Pengeluaran atau penjualan
14

15. riba, perjudian(maisir) dan kesamaran(gharar). barangan yang tidak halal
iv. Pembrokeran atau jual beli
sekuriti yang tidak diluluskan
Syariah
Akta Akta
Pentadbiran sekuriti di Malaysia diawasi oleh Pentadbiran sekuriti di Malaysia diawasi
Akta Industri Sekuriti (SIA) 1983 dan Akta oleh Akta Industri Sekuriti (SIA) 1983
Syarikat 1965. Kedua-dua akta ini bertujuan dan Akta Syarikat 1965. Kedua-dua akta
memastikan pertumbuhan industri sekuriti dan ini bertujuan memastikan pertumbuhan
ekonomi yang sihat selain melindungi industri sekuriti dan ekonomi yang sihat
kepentingan pelabur. selain melindungi kepentingan pelabur.
Bentuk pelaburan dalam pasaran sekuriti seperti Bentuk pelaburan seperti di BSKL
di Bursa Saham Kuala Lumpur (BSKL) pula mestilah berdaftar sebagai ahli dan semua
dibenarkan sekiranya pelaburan tersebut dibuat terbitan saham mesti mendapat kelulusan
dalam saham-saham yang diluluskan oleh Majlis daripada BSKL.
Penasihat Syariah (MPS), Suruhanjaya Sekuriti
(SC).
Sebagai contoh dalam urus niaga saham, Urus niaga saham di pasaran modal
sekiranya terdapat unsur-unsur gharar atau konvensional adalah pelbagai
adanya spekulatif, maka instrumen ini tidak akan berdasarkan polisi syarikat. Yang
diterima masuk dalam Pasaran Modal Islam pentingnya urus niaga tersebut adalah
untuk diniagakan. . Tetapi sekiranya saham tidak langgar kepada undang-undang
tersebut tiada unsur-unsur yang ditegah tersebut Malaysia.
maka ianya boleh untuk diniagakan di pasaran
islam. Perkara pokok dalam urus niaga saham ini
ialah konsep tanggungan terhad iaitu jika berlaku
sebarang kerugian kepada syarikat itu, maka
pemilik saham syarikat itu hanya menanggung
kerugian setakat nilai saham yang mereka miliki
sahaja. Pemilik saham syarikat tersebut tidak
akan bertanggungjawab membayar hutang-
hutang lain yang dimiliki oleh syarikat. Dan ini
15

16. bertepatan dengan prinsip mudharabah yang
dibenarkan dalam islam di mana pihak pengusaha
tidak akan bertanggungjawab atas kerugian
perniagaan atas usaha yang dijalankan sekiranya
bukan kelalaian pengusaha tersebut. Ia hanya
akan ditanggung olah pemilik modal sahaja.
Menurut Buletin Malaysian Islamic Capital Market (MICM) yang dikeluarkan oleh SC
bagi bulan November 2006 (Bil.1, No.3) merekodkan bahawa terdapat hampir 886 stok
atau 86 peratus pelaburan saham di Bursa Malaysia yang diklasifikasikan sebagai halal
serta shariah compliant (Dewan Ekonomi,2007).
5.2 Majlis Penasihat Syariah (MPS) dan Suruhanjaya Sekuriti (SC)
Majlis Penasihat Syariah (MPS) ialah jawatankuasa yang telah ditubuhkan oleh SC
pada tahun 1996 di bawah seksyen 18, Akta Suruhanjaya Sekuriti 1993 (SCA).
Suruhanjaya Sekuriti (SC) yang ditubuhkan pada tahun 1993 adalah badan yang
bertanggungjawab dalam membangun dan memantau perkembangan Pasaran Modal
Islam. SC telah menubuhkan pasukan penyelidik yang menggabungkan kepakaran dalam
bidang fiqh muamalah dengan ahli dalam amalan pasaran modal konvensional untuk
menganggotai Unit Pasaran Modal Islam (Hussin, 2009). MPS diberikan mandat dalam
memastikan perjalanan pasaran modal Islam selaras dengan prinsip-prinsip Syariah.
Bidang kuasanya ialah memberi nasihat kepada Suruhanjaya dalam semua perkara
berhubung pembangunan pasaran modal Islam yang komprehensif dan bertindak sebagai
pusat rujukan dalam semua isu pasaran modal Islam. Ahli MPS terdiri daripada ulama
Islam dan pakar kewangan Islam.
Dalam usaha untuk memajukan perkembangan pasaran modal Islam di Malaysia,
Suruhanjaya Sekuriti (SC) telah menubuhkan Majlis Penasihat Syariah (MPS) yang
berfungsi sebagai satu badan yang meluluskan status patuh syariah kepada syarikat-
syarikat. Kini, kerajaan telah banyak merangka usaha bagi menggalakkan pertumbuhan
pasaran modal Islam, hasilnya didapati pada tahun 2005 dan 2006 peratus penerbitan bon
Islam adalah melebihi peratus penerbitan bon konvensional. Contohnya, pada tahun 2006,
16

17. penerbitan bon Islam adalah 55 peratus berbanding dengan penerbitan bon konvensional
45 peratus dalam pasaran bon. Hal ini menunjukkan keberkesanan langkah-langkah yang
telah diambil oleh Suruhanjaya Sekuriti bagi meningkatkan penerbitan sekuriti Islam
(Dewan Ekonomi, 2007). Ini adalah inisiatif penting kerana diharapkan bahawa dalam
jangka panjang Majlis Penasihat Syariah akan memulakan tanggungjawab yang lebih luas,
iaitu mengemas dan mempiawaikan amalan berasaskan syariah dan kegiatan berkaitan
dalam pasaran modal Malaysia. Sebelum ini kebanyakan institusi kewangan di Malaysia
telah pun menubuhkan Majlis Syariahnya sendiri untuk memenuhi keperluan perniagaan
dalaman mereka selaras dengan perkembangan sektor perbankan Islam. Majlis Penasihat
Syariah memulakan satu usaha penting untuk mengkaji semula kegiatan semula syarikat
yang kegiatannya berharmoni dengan prinsip-prinsip Syariah. Pada 26 April 2001, Majlis
Penasihat Syariah telah meluluskan 630 sekuriti sebagai sekuriti berkelulusan Syariah
yang tersenarai di BSKL dan Bursa Urus Niaga Sekuriti dan Sebutan Berautomasi
Malaysia.
5.8 Bursa Malaysia
Bursa Malaysia bermula pada tahun 1930 dan dahulunya dikenali sebagai Bursa
Saham Kuala Lumpur atau KLSE (Kuala Lumpur Stock Exchange). Bursa Saham
Malaysia telah dibentuk secara rasmi pada tahun 1964 dan dengan pemisahan Singapura
daripada Malaysia pada tahun berikutnya, bursa saham terus berfungsi di bawah Bursa
Saham Malaysia dan Singapura (SEMS). Dengan penamatan saling-boleh-tukaran
matawang diantara Malaysia dan Singapura pada tahun 1973, SEMS terpisah menjadi dua
iaitu Bursa Saham Kuala Lumpur Bhd (KLSEB) dan Bursa Saham Singapura (SES). Pada
1994, ia adalah dinamakan semula sebagai Bursa Saham Kuala Lumpur.
BSKL telah menjadi satu pertukaran yang mutual dan telah dinamakan semula
sebagai Bursa Malaysia dalam 2004. Ia mengandungi satu papan utama, satu papan kedua
dan papan MESDAQ dengan jumlah permodalan pasaran RM700 bilion (US$189 bilion).
Pada 2005, Bursa Malaysia telah disenaraikan sendiri pada 18 Mac manakala pada 28
April, Bursa Malaysia memperkenalkan CBRS iaitu merupakan satu skim yang
membenarkan semua pelabur untuk memasuki laporan-laporan penyelidikan syarikat-
syarikat tersenarai Bursa dengan bayaran percuma. Indeks pertama untuk Bursa Malaysia
17

18. adalah Indeks Komposit Kuala Lumpur (KLCI). Selain daripada itu, ia telah
memperkenalkan FTSE Bursa Malaysia KLCI pada 6 Julai 2009.
5.4 Indeks Syariah Kuala Lumpur (KLSI)
Indeks Syariah Kuala Lumpur (KLSI) adalah merupakan penunjuk kepada prestasi
sekuriti-sekuriti yang diluluskan oleh Syariah. Ia dilancarkan pada 17 April 1999 oleh
Bursa Saham Kuala Lumpur (BSKL). Tujuan KLSI adalah untuk memenuhi permintaan
pelabur tempatan dan pelabur asing yang ingin melabur dalam sekuriti yang selaras
dengan prinsip Syariah. Ia digunakan sebagai tanda aras bagi mengukur prestasi sekuriti
patuh Syariah dan membuat keputusan yang bijak berdasarkan maklumat. Ia mengandungi
semua sekuriti papan utama yang terkandung di dalam senarai syarikat-syarikat yang
diluluskan oleh Syariah. Komponen KLSI akan dikemaskinikan setiap kali senarai terkini
syarikat-syarikat yang diluluskan Syariah dan Suruhanjaya Sekuriti diumumkan.
5.5 Indeks Komposit Kuala Lumpur (KLCI)
Indeks Komposit Kuala Lumpur (KLCI) merupakan indeks pasaran saham yang
umumnya diterima sebagai kayu pengukur pasaran saham tempatan. Diperkenalkan pada
tahun 1986 untuk menjawab keperluan satu indeks pasaran saham yang akan memberikan
khidmat sebagai suatu penunjuk prestasi pasaran saham Malaysia begitu juga dengan
ekonomi. Ia digunakan sebagai indeks utama, dan sekarang merupakan salah satu daripada
indeks utama bagi pasaran saham Malaysia yang mana dua lagi adalah FMB30 dan
FMBEMAS, Bursa Malaysia. Ia mengandungi 100 syarikat dari Papan Utama dengan
lebih kurang 500 hingga 650 disenaraikan di dalam Papan Utama yang terdiri daripada
syarikat pelbagai sektor menyeberangi tahun 2000 hingga 2006 dan merupakan sebuah
indeks pemberat pemodalan.
5.6 Panduan Syariah bagi Pelaburan dalam Sekuriti Tidak Patuh Syariah
Sekiranya ketika pengumuman dikeluarkan, nilai sekuriti yang dipegang melebihi
kos pembelian asal, pelabur yang memegang sekuriti tidak patuh Syariah hendaklah
18

19. melupuskannya. Sebarang keuntungan modal yang diperoleh daripada pelupusan sekuriti
tidak patuh Syariah pada masa pengumuman dibuat boleh diambil oleh pelabur. Walau
bagaimanapun, sekiranya pelupusan sekuriti yang tidak patuh berkenaan dibuat selepas
hari pengumuman, maka lebihan keuntungan modal daripada perbezaan harga semasa
pasaran dengan harga penutup pada hari pengumuman hendaklah disalurkan kepada badan
kebajikan.
Sebaliknya, pelabur dibenarkan untuk memegang sekuriti tersebut sekiranya nilai
sekuriti yang dipegang lebih rendah daripada kos pembelian asal. Dalam tempoh pegangan
itu, pelabur juga dibenarkan untuk menerima dividen sehingga jumlah keseluruhan
dividen yang diterima dan nilai pasaran sekuriti yang tidak diluluskan tersebut menyamai
kos pembelian asal. Pada ketika itu, pelabur dinasihatkan untuk melupuskan sekuriti
tersebut.
Contoh Kajian Kes
Kes 1:
Contoh pelupusan sekuriti tidak patuh Syariah selepas hari pengumuman.
Kos Pembelian Asal Harga Hari Harga Pelupusan
Pengumuman(25 April) (3 Jun)
(2 Januari)
5.50 6.00 7.50
Diambil oleh pelabur Salur ke badan kebajikan
(RM0.50) (RM1.50)
Keuntungan modal iaitu perbezaan kos pembelian asal dan harga penutup hari
pengumuman (6.00 –5.50 =RM0.50/ unit) boleh diambil oleh pelabur. Keuntungan modal
iaitu perbezaan harga pelupusan dan harga penutup hari pengumuman (7.50 –6.00
RM1.50 / unit) hendaklah disalurkan kepada badan kebajikan.
Kes 2:
Melabur dalam sekuriti tidak patuh Syariah
19

20. Pelabur melupuskan sekuriti tidak patuh Syariah dalam tempoh tidak melebihi satu bulan
selepas mengetahui status sekuriti tersebut. Keuntungan dalam bentuk keuntungan modal
atau dividen akan disalurkan kepada badan kebajikan. Pelabur hanya berhak memperolehi
kembali kos pembelian asal sahaja.
5.7 Cabaran Pelaburan Islam
Struktur demografi di Malaysia adalah unik kerana terdiri daripada pelbagai
lapisan kaum. Selain daripada menarik minat pelabur-pelabur Islam, kita juga perlu
mengekalkan pelabur-pelabur sedia ada yang terdiri daripada golongan bukan Islam.
Pasaran modal konvensional masih lagi penting kepada negara kerana menjadi pemisah
antara pelaburan yang dianggap halal dengan yang tidak halal. Pelabur bukan Muslim
tidak dihalang dalam membuat pelaburan di pasaran modal Islam. Faktor ini membuktikan
pasaran modal Islam bersifat universal di samping masih berlandaskan syarak. Adalah
sukar untuk melaksanakan pasaran modal Islam secara menyeluruh kerana kita perlu
mengambil kira latar belakang masyarakat negara yang majmuk. Halangan ini
menyulitkan hasrat kerajaan untuk memperkasakan pasaran modal Islam di Malaysia.
Tidak semua syarikat yang menyertai pasaran modal yang menjalankan perniagaan
berlandaskan hukum syariah, contohnya aktiviti perjudian, penjualan barangan yang tidak
halal, aktiviti hiburan, pengeluaran dan penjualan berasaskan tembakau, insurans
konvensional, perkhidmatan kewangan berasaskan riba dan sebagainya. Aktiviti-aktiviti
tersebut meskipun tidak halal namun masih sah kerana tidak melanggar undang-undang
dan menyumbang sedikit sebanyak dalam KDNK negara. Hal ini membuktikan bahawa
perlunya pasaran modal konvensional bagi memisahkan antara yang halal dengan yang
tidak halal. Sesungguhnya mencari yang halal itu fardu bagi umat Islam (Dewan Ekonomi,
2007).
Saham-saham Syariah yang mempunyai prestasi yang tinggi dikatakan mampu
menarik pelabur-pelabur khususnya dari Timur Tengah. Ini perlu kita sedari bahawa
dalam era ekonomi selepas peristiwa 11 September 2001, kebanyakan pelabur-pelabur
dari Timur Tengah mulai sangsi dengan keselamatan pelaburan mereka terutama di
Amerika Syarikat. Mereka mula mencari alternatif pelaburan baru yang selamat dan
memberi pulangan yang tinggi. Sehubungan itu Malaysia perlu berusaha untuk menarik
20

21. pelabur-pelabur dari Timur Tengah ini agar melabur dalam pasaran saham negara. Maka
dengan itu prestasi saham-saham syariah perlulah dipertingkatkan supaya matlamat ini
dapat dicapai dengan jayanya.
6.0 Kesimpulan
Pasaran modal adalah kompleks. Oleh itu, ia harus mempunyai prasarana yang
mencukupi bagi membolehkan sistem tersebut beroperasi dan berfungsi dengan lebih
cekap dan berkesan.Untuk itu, Suruhanjaya Sekuriti telah menubuhkan Jabatan Pasaran
Modal Islam (JPMI) di bahagian Dasar Pasaran dan Pembangunan. JPMI telah diberi
mandate untuk menjalankan aktiviti penyelidikan dan pembangunan termasuk merumus
dan mengendalikan pelan jangka panjang bagi memperkukuhkan pasaran modal Islam di
Malaysia. Umumnya, kedua-dua pasaran modal sama ada konvensional mahupun Islam
adalah penting dalam pasaran modal Malaysia yang diperlihatkan oleh kepelbagaian
masyarakat. Walaupun begitu, usaha kerajaan yang sering dalam memajukan sistem
pasaran modal Islam juga penting bagi memenuhi permintaan dana yang berasaskan
hukum Syariah Islam yang semakin mendapat tempat dalam kalangan para pelabur kini.
Pasaran yang mantap, efisien, aktif dan berdaya maju sudah pasti memiliki daya
tarikan kepada masyarakat di dalam dan di luar negara untuk melabur dalam pembelian
saham terbitan tempatan, terutamanya saham-saham mewah seperti Proton Golden Hope
Kulim dan lain-lain yang sebahagian besarnya merupakan pematuhan prinsip syariah yang
secara teknikalnya berpotensi untuk mencatatkan untung kenaikan. Jumlah nilai dagangan
yang bertambah besar akan menambahkan dana dan peluang firma saham halal tempatan
untuk mengembangkan aktiviti ekonomi mereka. Oleh itu, usaha untuk meningkatkan
penggemblengan pembesaran dan pengemaskinian pasaran saham bagi menarik pelabur
ialah usaha yang perlu bagi sesebuah negara secara keseluruhan dan berterusan. Kejayaan
mewujudkan kemantapan kecergasan dan kestabilan pasaran saham adalah indikator
positif kepada mekanisme pentadbiran dan pengurusan ekonomi negara kita (Dewan
Ekonomi, 2007).
Sebagai kesimpulannya, pasaran modal Islam telah diwujudkan untuk memainkan
peranan sebagai pelengkap kepada sistem kewangan Islam dalam memperkembangkan
dan memperluaskan pasaran kewangan Islam di Malaysia. Penubuhan pasaran modal
21

22. Islam mengukuhkan lagi kedudukan ekonomi negara, walaupun dari satu sudut terlihat
penubuhannya sebagai saingan kepada pasaran modal konvensional tetapi pada hakikatnya
matlamat kedua-dua pasaran ini adalah sama iaitu untuk menjana perkembangan ekonomi
Malaysia dan menjadikan Malaysia sebuah negara maju menjelang 2020.
Bibliografi
1. Ismail, A., Fahmi, A.R., & Jaafar, P. (2008). The effect of the introduction syariah
index to the Bursa Malaysia Stock Index and Bursa Malayisa Stock Index Futures. The
Journal of Islamic Finance Research. 51(1).
2. Mohd Nasir, M.Y. & Amirul, H.M.N. (2007). The Principle & Practice of Islamic
Banking (3rd ed).Pearson.
3. Mohd Saharudin, S., Abu Sufian, A.B., Hussin, A. & Hasniza, M.T. (2007). Gelagat
Kemeruapan Pulangan Sekuriti Diluluskan Syariah Mengikut Sektor di Bursa
Malaysia. The Journal of Muamalat & Islamic Finance Research. 2(1).193-230
4. Noor Saliza, Z. & Zulkafli, M.Y. (2008). Perbankan Islam di Malaysia. Shah Alam:
Universiti Teknologi MARA.
5. Zahri, H. (2001). Panduan Pelaburan Berteraskan Islam. Dewan Ekonomi: Majalah
Perniagaan Pengurusan.
6. Mohd Azlan, S.Z. & Zurina, K. (2004). The Performance of Islamic Unit Trust Funds
In Malaysia: Does Persistence Exist?. The Journal of Muamalat and Islamic Finance
Research. 1(1). 39- 64.
7. Ruzita, A.R., Hawati, J., Mohammed Zain, Y.& Ros Zamzam, S.(2008). International
Equity Market Integration: An Analysis of The Islamic Capital Markets. The Journal
of Muamalat and Islamic Finance Research. 5(1). 61- 71.
8. Saiful Azhar, R. (1999). Bon Islam Sebagai Satu Komoditi. Dewan Ekonomi: Majalah
Perniagaan Pengurusan.
9. Mohd Yusoff. H.N.(2005). Bank Islam (M) Berhad. Dewan Ekonomi: Majalah
Perniagaan Pengurusan.
10. Syarifah, M.Y. (2004). Memahami Sekuriti Lulus Syariah. Dewan Ekonomi: Majalah
Perniagaan Pengurusan.
11. Mohammad Syafi, I. A. (2007). Bank Syariah (Cetakan ke-10). Tazkia Cendekia.
12. Ab. Mumin, A.G. (1999). Sistem Kewangan Islam dan Pelaksanaannya Di Malaysia.
Jabatan Kemajuan Islam Malaysia.
22

23. 13. Guan,C.K. (1997). Bekalan Wang dan Pasaran Kewangan Di Malaysia. Siri
Pendidikan Jarak Jauh.
14. Fauziah, M.T, Suhaimi, S&Lai, L.L. (2002). Malaysian Unit Trust Fund Performance.
Proceedings For The Fourth Annual Malaysian Finance Association Symposium.
Penang.
15.Wikipedia Bahasa Melayu. (2010). Indeks Komposit Kuala Lumpur. Retrieved 12
March 2010, daripada
http://ms.wikipedia.org/wiki/Indeks_Komposit_Kuala_Lumpur
16. Muhammad Ain Bin Sapia’I. (2010). Menurusuri Pasaran Modal Menurut Perspektif
Islam. Retrieved 12 Mac 2010, daripada
http://jelajahduniaperbankan.blogspot.com/2010/02/menelusuri-pasaran-modal-
menurut.html
17. Dr. Dzulkefly Ahmad. (2009). Kerajaan digesa perkasa Pasaran Modal Islam untuk
kebaikan rakyat. Retrieved 15 March 2010, daripada
http://drdzul.wordpress.com/2009/12/20/kerajaan-digesa-perkasa-pasaran-modal-
islam-untuk-kebaikan-rakyat/
18. Mohd Fadhly Md Yusoff. (2007). Seminar Wanita: Wang dan Pelaburan Bijak.
Suruhanjaya Sekuriti. Retrieved 20 Mac 2010, daripada
http://www.iefpedia.com/malay/wp-content/uploads/2010/02/Pelaburan-Berasaskan-
Syariah-Mohd-Fadhly-Md-Yusoff.pdf
19. Abu Muhammd W.I. (2009). Mekanisme pasaran saham konvensional: aspek yang
selari dan bercanggah dengan syariat. Retrieved 20 Mac 2010, daripada
http://elmargi.wordpress.com/2009/06/22/mekanisme-pasaran-saham-konvensional-
aspek-yang-selari-dan-bercanggah-dengan-syariat/
20. Othman, Y. (1995). Saham. Satu Pengenalan tentang Gelagat Perubahan Harga
Saham dan Maklumat Asas Bursa Saham Kuala Lumpur. Dewan Bahasa dan Pustaka,
Kementerian Pendidikan Malaysia, Kuala Lumpur.
21. Hairunnizam Wahid, Mohd Afandi Abu Bakar, Nurul Shahriza. Penilaian Empirikal
Pengaruh Pembolehubah Makroekonomi Ke Atas Indeks Syariah di Malaysia.
Retrieved 18 Mac 2010, daripada http://pkukmweb.ukm.my/~hairun/kertas
%20kerja/syariah%20indeks.pdf
22. Suruhanjaya Sekurities Malaysia. (2010). Pasaran Modal Islam: Soalan Lazim.
Retieved 17 Mac 2010, daripada http://www.sc.com.my/main.asp?
pageid=684&menuid=638&newsid=&linkid=&type=
23. Wikipedia Bahasa Melayu. (2010). Bursa Malaysia. Retrieved 20 Mac 2010, daripada
http://ms.wikipedia.org/wiki/Bursa_Malaysia
23

24. 24. Cheah K. G. (2002). Sistem Kewangan Malaysia, Struktur, Perkembangan, dan
Perubahan. Ed.2. Pearson, Malaysia.
24